به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی مداحی، استاد موسسه حکمت شامگاه یکشنبه، اول دی ماه در دومین نشست مستشرقان و حدیث شیعه در سخنانی گفت: در آلمان، اسلام‌شناسی و شیعه‌شناسی عمدتا براساس منابع مکتوب بوده بر خلاف دانشگاه‌های آمریکا که اسلام سیاسی و معاصر را بررسی می‌کنند البته به تدریج اسلام‌شناسان آلمانی هم به این سمت(بررسی اسلام سیاسی) رفتند.
قطب شیعه‌شناسی در اسرائیل
وی افزود: نسل اول اسلام‌شناسان دانشگاه‌های اسرائیل را از آلمان آوردند ولی نسل بعدی عمدتا به اروپا اعزام شدند؛ این اعزام بعد از ۵۰ سال نشان می‌دهد که یکی از قطب‌های شیعه‌شناسی در اسرائیل شکل گرفته است.
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی با اشاره به فعالیت جوزف الیاش به عنوان یکی از مستشرقان اظهار کرد: این شخص بعد از ماجرای گروگانگیری در ایران مورد توجه قرار گرفته زیرا وی به لحاظ فقهی و حدیثی با استناد به منابع شیعه تلاش کرده این کار را زیر سؤال برده و آن را بر خلاف عقیده شیعه بداند؛ وی مقاله‌ای نوشته و نظریه گلدزیهر را که معتقد است، قرآن شیعه با بقیه مسلمین متفاوت است رد کرده است.
استاد موسسه حکمت با بیان اینکه وی در این مقاله آورده که شیعیان به همان قرآن عموم مسلمین معتقد هستند افزود: وی با صراحت برخی سوره‌های ساختگی مانند سوره ولایت را که گلدزیهر به آن اشاره کرده رد می‌کند.
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی با اشاره به شیعه شناسی رونالد بالکی بیان کرد: وی مقالاتی چون امام صادق(ع) به عنوان منبع حدیث شیعه، نخستین غلات شیعه و ... را نوشته است؛ همچنین ماریا مسی دقاق از دیگر شیعه‌شناسانی است که مقالاتی با عناوین؛ منع تدوین حدیث، درجات شناخت در شرح ملاصدرا بر اصول کافی و حدیث غدیر خم را نوشته است.
وی افزود: پژوهشگر دیگر مستشرق در زمینه حدیث شیعه، اندرو نیومن آمریکایی است که قبل از انقلاب هم چندین سال در ایران بوده و هم اکنون ساکن انگلیس است؛ وی مقالاتی در مورد صفویان و اخباریون نوشته و مهمترین اثر وی در مورد حدیث، دوره شکل‌گیری تشیع ۱۲ امامی؛ گفت و گوی حدیثی میان قم و بغداد است.
ادعای یک مستشرق در مورد کلینی
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی اضافه کرد: وی کلینی و سفر وی به بغداد را توضیح و توصیفی از کافی کلینی ارائه کرده و معتقد است که کلینی با مکتب عقل‌گرای بغداد موافق نبوده و نواب اربعه را هم بر خلاف علمای بغداد، زیر سؤال برده است.
استاد موسسه حکمت با بیان اینکه نقش سادات در ایران صفوی، گفتمان شیعی و حجیت در دوره آل بویه از دیگر آثار این مستشرق است تصریح کرد: محمدعلی امیرمعزی که کرسی شیعه‌شناسی در سوربون دارد از مشهورترین مستشرقان محسوب می‌شود؛ وی آثار زیادی به زبان‌های فارسی، انگلیسی و فرانسوی دارد.
وی تصریح کرد: امامت در سپیده دمان شیعه اثنی عشری، معنویت اسلام شیعی، قرآن صامت و قرآن ناطق، دیدن به نور دل و همکاری با کلبرگ در نوشتن کتاب القرائات و التنزیل از جمله آثا وی است؛ وی معتقد است که شیخ مفید تشیع، را سنی کردند در حالی که اصالت تشیع، باطن‌گراست و گرایش به عرفان و باطن دارد.
نظر یک مستشرق در مورد علامه مجلسی
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی افزود: کالین ترنر از دیگر شیعه شناسانی است که یک دوره ۴ جلدی در مورد شیعه در دانشگاه دورهام دارد؛ کتاب اسلام بدون خدا وی به علامه مجلسی و بحار پرداخته و مدعی شد که مجلسی عقیده شیعه را از خداگرایی به امام‌گرایی تغییر داده است چون احادیث ضعیف را پذیرفته و درجه علم را پایین آورده است و در مورد ائمه شیعه، مبالغه کرده است.
حمایت مالی عربستان از مستشرقان شیعه‌شناس
وی با بیان اینکه بعید است عمده مستشرقان حدیثی دوره معاصر رویکرد سیاسی داشته باشند افزود: انگیزه عمده مستشرقان در مباحث شیعه‌شناسی در دوره استعماری، تبلیغ تبشیری و جمع‌آوری اطلاعات برای استعمارگران بوده ولی الان کمتر رویکرد استعماری دارند بلکه دیدگاه منصفانه‌تری یافته و انگیزه آنان هم عمدتا جستجوگرانه، علمی و اقتصادی است به همین دلیل گرایش به اسرائیل و عربستان دارند چون حمایت مالی خوبی از آنان صورت می‌گیرد.
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی با بیان اینکه تاد لاوسن از دیگر مستشرقان در دانشگاه مک گیل است اظهار کرد: وی در مورد بهائی‌ها و انحرافات در شیعه تحقیق کرده و منجی‌گرایی و اسلام، درباره محمدعلی شیرازی، رویکرد اخباریون شیعه به تفسیر از جمله مقالات این فرد است.
وی افزود: همچنین خالد سینداوی از دیگر محققان مستشرق است و کتاب مهم او ازدواج موقت در شیعه و اهل سنت است؛ مقاله در مورد مستبصران نوشته همچنین مقالاتی در مورد شیر در کرامات امامان شییعه و الاغ پیامبر در احادیث شیعه دارد. او همچنین مقاله در مورد نقش حوزه‌های علمیه در ساختار هویت دینی شیعیان و مصحف فاطمه دارد.
ترجمه صحیفه سجادیه از سوی یک مستشرق
وی افزود: ویلیام چینیک از شاگردان سیدحسین نصر از دیگر مستشرقانی است که شرح حدیثی از صدرالدین قونوی را ترجمه کرده و اثر مهم وی، ترجمه صحیفه سجادیه به همراه مقدمه خوبی است که بر آن نوشته است؛ دیدگاه رومی درباره امام حسین(ع) هم از دیگر آثار این محقق مستشرق است.
بررسی امامت امام علی(ع) در تحقیقات یک مستشرق
استاد موسسه حکمت همچنین با اشاره به آثار گردآفرید مسکین‌زدا افزود: مهمترین اثر وی جمع‌آوری مهمترین مقالات شیعه‌شناسی در دنیا در قالب یک کتاب به انگلیسی است؛ وی همچنین به اهمیت جایگاه حدیث منزلت هارون در شکل‌گیری دکترین حاکمیت شیعه در مقاله‌ای پرداخته است؛ حدیث دوات و قلم را هم مورد بحث و بررسی قرار داده است.
همچنین خالد سینداوی از دیگر محققان مستشرق به شمار می‌آید و کتاب مهم او ازدواج موقت در شیعه و اهل سنت است؛ مقاله در مورد مستبصران نوشته و همچنین مقالاتی در مورد شیر در کرامات امامان شیعه و الاغ پیامبر در احادیث شیعه دارد. علاوه بر این، او در مورد نقش حوزه‌های علمیه در ساختار هویت دینی شیعیان و مصحف فاطمه مقاله‌ای نوشته است. ویلیام چیتیک، از شاگردان سیدحسین نصر، از دیگر مستشرقانی است که شرح حدیثی از صدرالدین قونوی را ترجمه کرده و اثر مهم وی ترجمه صحیفه سجادیه به همراه مقدمه است؛ دیدگاه رومی درباره امام حسین(ع) هم از دیگر آثار این محقق مستشرق است.
بررسی امامت علی(ع) در تحقیقات یک مستشرق
استاد مؤسسه حکمت همچنین با اشاره به آثار گردآفرید مسکین‌زدا، گفت: مهمترین اثر وی جمع‌آوری مهمترین مقالات شیعه‌شناسی در دنیا در قالب یک کتاب به انگلیسی است؛ وی همچنین به اهمیت جایگاه حدیث منزلت هارون در شکل‌گیری دکترین حاکمیت شیعه در مقاله‌ای پرداخته است؛ او حدیث دوات و قلم را هم مورد بحث و بررسی قرار داده است.
وی افزود: دوری روبین یهودی از دیگر مستشرقانی است که میمون‌ها، خوک‌ها و هویت اسلامی، الولد للفراش، تفسیر حدیث بررسی سبع مثانی و نور قبل از وجود ابعاد مفهوم نور محمد(ص) از جمله آثار وی است.
حجت‌الاسلام و المسلمین مداحی با اشاره به آثار جاناتان براون، اظهار کرد: وی عمدتاً درباره حدیث اهل سنت مطالعه داشته است؛ وی که مسلمان شده در ابتدای کلاس درس مانند علمای مسلمین خطبه می‌خواند؛ حدیث، میراث محمد در سده‌های میانه و عصر جدید، سختگیری نقادانه در برابر عمل‌گرایی فقهی از جمله آثار اوست.
